Là sân bay đầu tiên trên cả nước thực hiện mô hình trực điều hành tập trung, sau hơn 01 năm hoạt động, Trung tâm điều phối khai thác Nội Bài (AOCC) đã phát huy hiệu quả trong công tác điều phối hoạt động khai thác tại Cảng HKQT Nội Bài.

Trung tâm AOCC Nội Bài

Trung tâm AOCC Nội Bài đi vào hoạt động chính thức từ ngày 01/01/2020 gồm đại diện trực điều hành các cơ quan, đơn vị như: Cảng vụ hàng không, các đơn vị trực thuộc Cảng HKQT Nội Bài, các hãng hàng không Việt Nam và các đơn vị phục vụ mặt đất. Tuy nhiên, do thực tế hoạt động bay và tình hình dịch Covid-19 bùng phát tại Việt Nam và trên thế giới, từ ngày 25/01/2021, Cảng HKQT Nội Bài được Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam – CTCP (ACV) cho phép duy trì chế độ trực tại AOCC theo từng khung giờ khai thác, vừa đảm bảo công tác phòng dịch, giãn cách và không ảnh hưởng đến hoạt động điều phối chung tại AOCC.

Công tác phối hợp chia sẻ, xử lý thông tin và ra quyết định chung

Cảng HKQT Nội Bài là đơn vị chủ trì trong việc chia sẻ thông tin và ra quyết định tại sân bay với các đơn vị liên quan hoạt động tại Cảng. Cảng chịu trách nhiệm cuối cùng trước cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về an ninh, an toàn và chất lượng dịch vụ tại cảng hàng không, sân bay, đáp ứng các tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định.

Việc trực điều hành tập trung tại AOCC đã phát huy vai trò chủ trì của Người khai thác cảng trong công tác phối hợp điều hành khai thác cảng hàng không, sân bay

Việc phối hợp chia sẻ thông tin và ra quyết định tại sân bay phải đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động khai thác của các đơn vị hoạt động tại Cảng; chịu sự thanh tra, kiểm tra, giám sát, khuyến cáo, yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Các tổ chức, cá nhân liên quan có trách nhiệm cung cấp, chia sẻ nguồn thông tin đảm bảo tính chính xác, đầy đủ và kịp thời.

Công tác phối hợp ra quyết định chung được thực hiện theo quy trình 06 bước: 1. Xác định vấn đề; 2. Phân tích nguyên nhân; 3. Đưa ra các phương án/giải pháp; 4. Chọn giải pháp tối ưu; 5. Thực hiện quyết định; 6. Đánh giá quyết định.

Đánh giá hiệu quả của AOCC

Công tác điều hành tập trung dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Trực Ban Giám đốc Cảng HKQT Nội Bài đã phát huy vai trò chủ trì của Người khai thác cảng trong công tác phối hợp điều hành khai thác cảng hàng không, sân bay; đảm bảo tính thống nhất và đồng bộ từ trên xuống, đồng thời nâng cao khả năng kiểm soát mọi hoạt động khai thác tại Cảng HKQT Nội Bài, đảm bảo an ninh, an toàn và chất lượng dịch vụ hoạt động khai thác tại Cảng.

Công tác phối hợp giữa các nhà khai thác cảng, hãng hàng không, đơn vị phục vụ mặt đất tại AOCC đã tối ưu hóa/ nâng cao việc sử dụng các nguồn lực tại cảng, giảm tắc nghẽn tại sân đỗ, đường lăn; giảm thiểu sự lãng phí slot; đặt biệt giảm thời gian chậm chuyến, nâng cao chỉ số OTP do chủ động trong công tác phối hợp.

Phối hợp chặt chẽ với cơ quan không lưu triển khai thành công Dự án thử nghiệm phương thức khai thác ATFM đa điểm nút mức 2 giữa Việt Nam và Singapore, Thái Lan, Campuchia, Hồng Kong (Trung quốc) nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác điều hành bay tại Cảng.

Cảng HKQT Nội Bài đã chủ trì phối hợp với các đơn vị trong và ngoài Cảng HKQT Nội Bài thực hiện tốt công tác điều hành tập trung, chia sẻ thông tin điều hành tốt các hoạt động khai thác, đặc biệt là các thời gian cao điểm. 

Hệ thống camera có thể quan sát nhiều khu vực hoạt động của Cảng để nhanh chóng xử lý kịp thời sự vụ phát sinh

Bên cạnh đó, AOCC hỗ trợ hiệu quả công tác phòng chống dịch Covid-19 thông qua việc sử dụng hệ thống camera tập trung để truy vết các trường hợp F0 qua Cảng, các trường hợp nhân viên có tiếp xúc để tiến hành khoanh vùng, cách ly ngay; đồng thời phối hợp với các Cảng hàng không trên cả nước tạo thành mạng lưới kết nối chặt chẽ cùng góp phần truy vết, khoanh vùng trong thời gian nhanh nhất.

Qua công tác trực điều hành, các đơn vị đã phối hợp kịp thời xử lý nhiều sự cố, vụ việc liên quan đến công tác đảm bảo an ninh, an toàn hàng không, công tác khẩn nguy sân bay xảy ra trong quá trình hoạt động khai thác tại Cảng hàng không. 

AOCC Nội Bài đã phát huy hiệu quả trong công tác điều phối hoạt động tại Cảng

Sau hơn 1 năm đưa vào hoạt động, các đơn vị trực tại AOCC đã phối hợp xử lý hiệu quả hơn 800 vụ việc trong đó có 367 vụ việc liên quan đến công tác đảm bảo an ninh hàng không, 419 vụ việc liên quan đến công tác an toàn và 23 vụ việc liên quan đến khẩn nguy sân bay.

Đặc biệt trong giai đoạn cao điểm phục vụ hành khách như Tết nguyên đán, cao điểm 30/4, 01/5 và cao điểm hè, có những ngày sản lượng hành khách nội địa qua Cảng HKQT Nội Bài đạt 78 ngàn khách, với vai trò chủ trì điều phối, Cảng và các đơn vị trực tại AOCC đã tính toán công suất khai thác cho từng khung giờ như nhu cầu cổng an ninh soi chiếu, quầy check in, cửa ra tàu bay, nhân lực… để không bị xảy ra tình trạng ùn tắc tại Cảng; công tác điều phối tại AOCC đã giúp dây chuyền hàng không tại Cảng luôn được nhịp nhàng, thông suốt nâng cao chất lượng phục vụ hành khách và hiệu quả khai thác nguồn tài nguyên của Cảng.

Kế hoạch, định hướng trong thời gian tới

Tiếp tục duy trì và kiện toàn công tác Trực Điều hành tập trung tại AOCC đi vào nề nếp, tổ chức trực thường xuyên 24/24 giờ nhằm đảm bảo tốt công tác điều hành khai thác khi hoạt động bay trở lại bình thường; kịp thời xử lý tốt các vụ việc xảy ra trong quá trình hoạt động khai thác. 

AOCC Nội Bài sẽ tiếp tục được đầu tư thêm các hệ thống trang thiết bị và hoàn thiện các quy trình thủ tục, văn bản phối hợp để hoạt động ở mức độ đầy đủ và hiệu quả nhất

Thúc đẩy nhanh việc đầu tư hệ thống quản lý thông tin hàng không dùng chung đồng bộ tại Cảng hàng không đảm bảo có một dữ liệu AODB chuẩn (Airport opertion date base - Nền tảng dữ liệu khai thác sân bay), cùng chia sẻ các đơn vị khai thác nhằm nâng cao hiệu quả điều hành khai thác cảng hàng không, là hệ thống đóng vai trò chủ đạo cho Trung tâm điều phối khai thác sân bay. 

Dự án phối hợp ra quyết định và chia sẻ thông tin tại Cảng HKQT Nội Bài (ACDM) đã và đang được triển khai, dự kiến hoàn thành năm 2022. Cùng với đó, Trung tâm Điều phối khai thác Nội Bài (AOCC) - trái tim điều hành mọi hoạt động chung trên cảng - sẽ được đầu tư thêm các hệ thống trang thiết bị và hoàn thiện các quy trình/thủ tục, văn bản phối hợp. Lúc đó, Trung tâm AOCC sẽ hoạt động ở mức độ đầy đủ và hiệu quả nhất.

Bài và ảnh: Văn phòng Cảng HKQT Nội Bài