Chiều ngày 26/10/2023, Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng đã tổ chức báo cáo Diễn tập khẩn nguy đối phó với hành vi can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động hàng không dân dụng tại Cảng HKQT Đà Nẵng năm 2023 (mật danh KN-23) với sự tham gia của nhiều đơn vị trong và ngoài ngành hàng không có liên quan. Đây là cuộc diễn tập toàn diện gồm hai giai đoạn: vận hành cơ chế thông báo, báo động, chỉ huy, điều hành và diễn tập thực binh, nhằm mục đích kiểm tra, đánh giá khả năng phối hợp hiệp đồng, vận hành cơ chế hoạt động, khả năng sử dụng, vận hành các trang thiết bị trong xử lý tình huống khẩn nguy.
Tình huống giả định là có chuyến bay X thuộc hãng hàng không Y chở 160 hành khách có hành trình từ Tân Sơn Nhất đến Nội Bài. Sau khi cất cánh được 30 phút, có 03 hành khách nói chuyện ồn ào và một người trong số này lấy thuốc lá ra hút. Ngay lúc này, tiếp viên hàng không phát hiện, đồng thời yêu cầu tắt thuốc, thông báo hành khách đã vi phạm quy định an toàn hàng không và tiến hành lập biên bản vi phạm. Trong quá trình tiếp viên lập biên bản đối tượng vi phạm, 02 người trong nhóm đi cùng ngăn cản và có lời lẽ xúc phạm. Cả 03 hành khách trên không chấp hành mà có hành vi chửi bới, xô đẩy, xé biên bản và hành hung tiếp viên hàng không, đồng thời đe dọa sẽ mở cửa thoát hiểm khi máy bay đang bay và cho tàu bay nổ tung khiến tiếp viên hàng không và nhiều hành khách trên khoang hoảng loạn sợ hãi. Thấy tình hình phức tạp, tiếp viên trưởng báo cáo Cơ trưởng sự việc, đề nghị chuyển hướng hành trình và hạ cánh khẩn cấp để xử lý tình huống. Cơ trưởng liên lạc thông báo với Trung tâm Kiểm soát đường dài (ACC Hồ Chí Minh) về sự việc trên tàu bay đe dọa nghiêm trọng an ninh an toàn của chuyến bay và quyết định từ chối vận chuyển nhóm khách trên, đồng thời đề nghị 30 phút nữa xin hạ cánh khẩn cấp tại Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng để xử lý.
Sau khi tiếp nhận kiểm soát, Đài Kiểm soát tiếp cận tại sân Đà Nẵng đã phối hợp, thông báo các thông tin liên quan đến chuyến bay trên cho trực ban Cảng vụ hàng không miền Trung và Trực ban trưởng Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng đề nghị phối hợp xử lý. Khi nhận được thông tin từ Đài kiểm soát tiếp cận tại sân Đà Nẵng, Trực ban Cảng vụ hàng không miền Trung thông báo sự việc cho Trực ban An ninh hàng không đề nghị phối hợp xử lý. Trực ban trưởng Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng (kiêm trực sở chỉ huy khẩn nguy) báo cáo Giám đốc Cảng - Trưởng ban chỉ huy khẩn nguy cảng hàng không. Giám đốc Cảng tham vấn trực tiếp ý kiến tham mưu của các thành viên trong ban chỉ huy khẩn nguy, quyết định kích hoạt khẩn nguy sân bay đối phó hành vi can thiệp bất hợp pháp, triển khai thông tin thông báo báo động đến các lực lượng có liên quan phối hợp xử lý tình huống, chỉ đạo các lực lượng tiến hành các hoạt động nghiệp vụ xử lý tình huống theo quy định.
Ngay khi chuyến bay X hạ cánh tại Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng, lực lượng y tế lập tức đưa tiếp viên bị thương xuống đi cấp cứu tại bệnh viện. Đại diện Hãng hàng không, đại diện Cảng vụ hàng không miền Trung và Lực lượng an ninh hàng không (ANHK) lên tàu bay theo đề nghị và sự hướng dẫn của tiếp viên hàng không tiếp cận các đối tượng có hành vi gây rối. Khi xác định chính xác nhóm hành khách gây rối, Lực lượng ANHK thông báo về hành vi vi phạm của nhóm hành khách và thông báo về quyết định từ chối vận chuyển của Cơ trưởng, đồng thời yêu cầu nhóm khách trên xác nhận và mang theo toàn bộ đồ dùng và hành lý xuống tàu bay.
Công ty phục mặt đất Sài Gòn (SAGS) phối hợp với đại diện hãng hàng không nhanh tổ chức lực lượng, phương tiện sơ tán hành khách, hành lý và hàng hóa theo yêu cầu của Ban chỉ huy khẩn nguy Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng, phối hợp với Lực lượng ANHK tái kiểm tra an ninh đối với người và hành lý hàng hóa của chuyến bay theo quy định.
Lực lượng ANHK tiến hành cưỡng chế nhóm đối tượng gây rối và hành lý xuống tàu bay đưa về phòng trực ban ANHK. Tại đây, Trực ban ANHK thông báo và tổ chức lục soát người, hành lý của nhóm đối tượng theo quy định, phối hợp với các lực lượng có liên quan sơ tán hành khách, hành lý và hàng hóa về nhà ga T1 và tổ chức tái kiểm tra ANHK. Tổ chức 2 tổ phối hợp chặt chẽ với Cảng vụ hàng không miền Trung, Công ty kỹ thuật máy bay, thành viên tổ bay tiến hành lục soát bên trong và bên ngoài tàu bay theo quy định.
Cảng vụ hàng không miền Trung phối hợp với Đồn Công an Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng phân tích đánh giá hành vi mức độ vi phạm của các đối tượng: trong nhóm có 01 đối tượng có đủ yếu tố cấu thành tội phạm, Đồn Công an Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng tiếp nhận đối tượng này và hoàn chỉnh hồ sơ tố tụng xử lý hình sự. Các đối tượng còn lại Cảng vụ hàng không miền Trung tiếp nhận và ra quyết định xử phạt hành chính theo quy định.
Sau một giờ ba mươi phút xử lý, Lực lượng ANHK đã hoàn tất công tác lục soát tàu bay, tái kiểm tra ANHK đối với hành khách, hành lý và hàng hóa. Trưởng ban Chỉ huy khẩn nguy Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng thông báo kết thúc xử lý tình huống gây rối đông người trên tàu bay, đe dọa nghiêm trọng an ninh an toàn của chuyến bay buộc phải chuyển hướng hạ cánh khẩn cấp, mọi hoạt động tại Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng trở lại hoạt động bình thường.
Theo đánh giá của ban tổ chức và đại diện của các cơ quan đơn vị tham gia, Diễn tập KN-23 đã diễn ra thành công tốt đẹp, đáp ứng được mục tiêu đề ra. Các lực lượng tham gia đã phối hợp chặt chẽ, nhanh chóng và đúng thời gian, quy trình, quy định. Đồng thời góp phần nâng cao khả năng chỉ huy, hiệp đồng trong xử lý tình huống can thiệp bất hợp pháp của các đơn vị tham gia./.
Trung tâm An ninh hàng không Đà Nẵng.